Meet Xavier en Kyle: twee gasten van 17 en 19 die vanuit Melbourne en Hawaii Twitter veroveren met @HistoryInPics. Ondanks hun jonge leeftijd draaien ze al even mee in social media land. Op hun 13e en 15e ontmoette de twee elkaar op YouTube. Ze sloegen de handen ineen en creëerden succesvolle YouTube accounts en Facebookpages.  Met de reclame inkomsten en het verkopen van de accounts/pages hebben de twee al flink gecasht.

@HistoryInPics is hun meest recentelijke en meteen ook hun meest succesvolle project, het twitteren van  historische foto’s, vergezeld van een korte omschrijving. Sinds Juni zijn ze live en ze hebben nu al meer dan 900.000(!) volgers.

Net als Kim Kardashian ben ik fan. De foto’s betreffen willekeurige historische momenten en zijn stuk voor stuk prachtig. Van een neergeschoten Tupac inclusief middelvinger, naar Audry Hepburn en Grace Kelley backstage bij de Oscars tot het eerste prototype touchscreen van de Iphone uit 1983.

Wat de beide heren doen met @HistoryInPics is onwijs tof, maar mag dit auteursrechtelijk wise allemaal wel?

De foto’s uit het verre verleden zullen geen probleem opleveren. Het auteursrecht op werken, in dit geval de foto’s, vervalt 70 jaar na de dood van de fotograaf. Indien die niet bekend is vervalt het auteursrecht 70 jaar na publicatie. Zo is Peter Rabbit sinds dit jaar niet langer een auteursrechtelijk beschermd konijn.

De meer recentere foto’s die onder een Creative Commons licentie zijn gepubliceerd vormen ook geen probleem. Deze foto’s kan @HistoryInPicts met een gerust hart de wijde wereld in twitteren. Een Creative Commons licentie maakt het mogelijk dat anderen het werk mogen verspreiden en delen. Tegelijkertijd behoudt de auteursrechthebbende al zijn rechten en kan bij de licentie enkele voorwaarde stellen. Zo kan hij bijvoorbeeld bepalen dat zijn werk niet voor commerciële doeleinden mag worden gebruikt of dat zijn naam altijd moet worden vermeld. Creative Commons zijn in het leven geroepen om werken vrij beschikbaar te stellen.

Lang niet alle foto’s zijn onder een Creative Commons licentie gepubliceerd. Het antwoord op de vraag of deze foto’s door @HistoryInPicts getwitterd mogen worden is kort: nee, dit mag niet. Deze foto’s zijn namelijk auteursrechtelijk beschermd. In Nederland is het zo dat het auteursrecht van rechtswege wordt verkregen. Dit komt er simpel gezegd op neer dat het werk, op het moment dat het af is, automatisch beschermd wordt.

Of de heren van @HistoryInPics wel of niet vermelden wie de fotograaf is maakt voor het voorgaande niet uit. Dit zou alleen iets uitmaken als ze de foto als citaat zouden gebruiken. Bij een citaat denk je al snel aan stukjes tekst, maar ook een foto kan ‘geciteerd’ worden. De foto moet dan wel in een context zijn geplaatst. Als je bijvoorbeeld over een foto-expositie schrijft mag je in principe een foto uit de expositie bij de tekst plaatsen. Bij @HistoryInPics is geen sprake van zo’n context, het gaat hier juist om de foto. De regel die bij de foto is opgenomen geeft een korte beschrijving van de foto en levert geen context op.

@HistoryInPics mag dan nog zo’n tof en succesvol project zijn,  juridisch gezien mag het dus niet. Maar ach, ik kan hier juridisch wel zitten miepen, zolang de fotografen niet ingrijpen kunnen de heren ongestoord door twitteren.  En dat levert ons prachtige historische foto’s op!