Onlangs oordeelde het Europese Hof van Justitie dat iedereen – onder bepaalde omstandigheden – het recht heeft om online vergeten te worden. In navolging op het arrest lanceerde Google een ‘vergeet-mij-formulier’ waarin je ze vriendelijk kan verzoeken een specifieke URL uit de zoekresultaten te verwijderen. Kennelijk voorziet de uitspraak in een behoefte: sinds de pagina online is heeft Google al meer dan 12.000 (!) verzoeken binnengekregen.
Hoe zit het ook al weer? In een baanbrekend arrest oordeelde het Europese Hof dat Google verantwoordelijk is voor persoonsgegevens. De zoekgigant moet daarom voldoen aan de strenge privacywetgeving, in Nederland is dat de wet bescherming persoonsgegevens (Wbp).

Wil je je online verleden wissen dan moeten de zoekresultaten voldoen aan de volgende eigenschappen: ontoereikend, irrelevant, niet langer relevant of buitensporig ten aanzien van de doeleinden waarvoor ze zijn verwerkt. Bij de beoordeling van een verzoek worden verschillende belangen afgewogen. Daarbij kijkt Google naar het soort informatie dat beschikbaar is, de gevoeligheid daarvan op het privéleven van de persoon en het belang van de internetgebruiker om toegang tot de informatie te hebben. Tijdrovende klus dus.

Met het keurige aantal van 12.000 verzoeken bij de lancering van het “vergeet-mij-formulier” lijkt Google er een dagtaak bij te krijgen. Dat valt mee als je je bedenkt dat Google het wel gewend is om te dealen met een grote hoeveelheid verzoeken. De zoekmachine kreeg alleen afgelopen maand al meer dan 23 miljoen Notice and Takedown-verzoeken van (auteurs)rechthebbenden voor de kiezen, wat neerkomt op zo’n 750.000 verzoeken per dag. Peanuts dus, die 12.000 formuliertjes. Er bestaat wel de vrees dat de kwaliteit van de beoordeling te wensen over laat omdat Google erom bekend staat voornoemde Notice and Takedown-verzoeken zonder uitgebreide beoordeling toe te wijzen.

Laten we wel wezen, het afwegen van een privacybelang vs. de vrijheid van meningsuiting is niet het minste geringste. Is Google wel de aangewezen partij om die belangenafweging te maken? De afweging van grondrechten is door het Europese Hof in de schoot van een commerciële partij geworpen, terwijl die taak oorspronkelijk is toebedeeld aan de rechter.

Er wordt gevreesd dat de ‘vergeet-mij’ verzoeken wellicht – ook – te magertjes worden getoetst. Als Google klakkeloos links gaat verwijderen kan dit negatieve gevolgen hebben voor de vrijheid van meningsuiting. De beoordeling van de verzoeken valt niet te automatiseren en daarom zal elk geval apart bekeken worden, aldus Google. Daarnaast is er een adviesgroep van (privacy)experts gevraagd die moet gaan adviseren over privacykwesties en databescherming en die de vrijheid van meningsuiting hoog in het vaandel heeft staan. Dat beetje hulp kunnen ze wel gebruiken, want de zoekgigant krijgt een taaie (administratieve) kluif aan alle verzoeken. Hebben jullie al een vergeet-mij verzoek gedaan?