Aan de oude strepenstrijd tussen Johan Cruijff en Adidas kan weer een nieuw hoofdstuk worden toegevoegd. Met winst voor Adidas. Cruyff Classics (het kleding- en schoenenmerk van Cruijff) wilde een oranje voetbalshirt met twee strepen op de mouw inschrijven als merk. Maar daar heeft Adidas juridisch een stokje voor gestoken.

Eigenlijk zit hier best een sappig verhaal achter. Dit conflict begon namelijk als een familieruzie tussen de broers Adolf en Rudolf Dassler, inmiddels bijna honderd jaar geleden. Rond 1920 begonnen de broers met het maken van schoenen. Toen Rudolf tijdens de Tweedewereldoorlog collaboreerde en broer Adolf ‘verraadde’, sloeg de vlam in de pan met als gevolg een onherstelbare breuk in de samenwerking. Adolf ging verder met de schoenen onder de naam Adi-Das (Adolf – door zijn vader altijd Adi genoemd – Dassler) ofwel Adidas. In 1948 richtte zijn broer Rudolf een eigen merk ‘Puma’ op.

In Nederland draaide de bekendste strijd tussen Adidas en Puma om Johan Cruijff. In de jaren ‘70 was Adidas de hoofdsponsor van het Nederlands elftal. Cruijff had echter een contract met Puma. Dertig jaar na de breuk tussen de broers waren de gemoederen kennelijk nog steeds niet bedaard want Puma dreigde het contract met Cruijff te verbreken als hij in een Adidas tenue zou spelen. Na veel ophef kwam de oplossing: Cruijff zou spelen met twee strepen, in plaats van drie strepen zoals de rest van het team.

Die twee strepen zijn eigenlijk het handelsmerk van Cruijff geworden: ‘Twee strepen horen bij mij, zeker in combinatie met nummer 14′. Ze zijn onderdeel van mijn identiteit en die behoort niet aan Adidas toe, maar aan mij.’ Voor Cruyff Classics was dit reden om sportkleding op de markt te brengen met diezelfde twee strepen. Dit tot groot ongenoegen van Adidas , dat sinds jaar en dag sportkleding op de markt brengt met drie strepen. Toen de voetbalshirts met twee strepen ook nog als merk werden ingeschreven, was de maat vol en besloot Adidas zich te verzetten tegen de inschrijving van het nieuwe merk.

Het is overigens zeker niet de eerste keer dat over de strepen van Adidas wordt geprocedeerd. Adidas heeft de drie strepen als (beeld)merk geregistreerd en treedt, met wisselend succes, op tegen het gebruik van twee strepen op sportkleding (o.a. gewonnen tegen Scapa en verloren tegen Nike ). Of het gebruik van twee strepen is toegestaan is kort gezegd afhankelijk van de vraag hoe de consument die strepen opvat. Legt de consument een verband tussen de twee strepen en Adidas, dan is de kans groot dat Adidas hiertegen kan optreden. Alleen als de strepen puur versiering zijn, dan is het toegestaan (dat was bijvoorbeeld zo in de zaak tegen Nike: omdat naast de twee strepen ook de kenmerkende Nike-swoosh was afgebeeld, zullen consumenten het niet verwarren met Adidas).

Terug naar de procedure tegen Cruyff Classics. Volgens Adidas behoren de strepen helemaal niet toe aan Cruijff. En daar kreeg Adidas gelijk in. Een merkhouder kan zich verzetten tegen de inschrijving van een nieuw merk als die zoveel op zijn merk lijkt dat consumenten ze met elkaar kunnen verwarren. Merken die heel erg bekend zijn hebben een extra sterke positie. Adidas is zo’n merk. Vanwege die reputatie en het feit dat de strepen bij de shirts van Cruyff Classics (rechter afbeelding) op dezelfde positie zitten, is de kans groot dat consumenten denken dat het om een Adidas shirt (linker afbeelding) gaat. En daarmee wordt er geprofiteerd van de bekendheid van Adidas. Cruyff Classics verweerde zich nog door te stellen dat ze een ‘geldige reden’ heeft voor het gebruik van de twee strepen, namelijk dat Cruijff in ’74 hier ook mee speelde. Maar die vlieger gaat niet op omdat ‘de evenementen uit ’74 niet representatief zijn voor de huidige situatie’. Daarmee wordt de inschrijving van Cruyff Classics afgewezen.

Alsof dat WK niet al pijnlijk genoeg was, krijgt Cruijff dus nog een trapje na door te oordelen dat het WK van ’74 geen geldige reden is. Zou dat ook zo zijn geweest als er wel was gewonnen?

Deze blog is van onze nieuwste aanwinst Raoul van de Laak!