Afgelopen woensdag heeft de rechter uitspraak gedaan in de smaakmakende procedure tussen Levola (Heks’nkaas) en Smilde (Witte Wievenkaas).

Wat was er aan de hand? Het romige goedje van Witte Wievenkaas leek volgens Heks’nkaas verdacht veel op hun kaas dipper. Met een productie van 1,1 miljoen kilo(!) in de afgelopen 2 jaar zag Levola het niet zo zitten dat Smilde met hun succes dip aan de haal ging. Bij de rechter eiste ze dat de verkoop van Witte Wievenkaas verboden zou worden en dat alle euro’s die het romige goedje al had opgebracht line recta aan Levola zouden worden afgedragen.

Reden: Heks’nkaas is volgens Levola zo smakelijk dat het auteursrechtelijk beschermd moet worden. Witte Wievenkaas, die pas later om de hoek kwam kijken, lijkt teveel op hun kruidige kaas dip en maakt inbreuk en dat mag niet, aldus Levola.

Eerste pittige vraag waar de rechter zich over moest buigen is of Heks’nkaas auteursrechtelijk beschermd kan worden. Om hiervoor in aanmerking te komen moet er sprake zijn van een “werk” met een eigen oorspronkelijk karakter en een persoonlijk stempel. Het werk hier is de smaak en hieronder moet volgens Levola worden verstaan: “de totale door consumptie van een voedingsmiddel veroorzaakte impressie op de smaak zingtuigen met inbegrip van het met de tastzin waargenomen mondgevoel.” Say what?! Levola wil dus niet het recept dat aan deze smaak ten grondslag ligt beschermen maar de “waarneembare” smaak. Bij het creëren van deze smaak zijn hoogst persoonlijke keuzes gemaakt en daarom moet Heks’nkaas auteursrechtelijk beschermd worden.

Om te bewijzen dat Witte Wievenkaas op deze smaak inbreuk maakt, doet Levola haar heksennaam eer aan en tovert een “smaakexpert” ten tonele. De beste man heeft beide goedjes geproefd en kwam -surprise, surprise – tot de conclusie dat de dips nogal op elkaar lijken.

Om ook de rechter van deze gelijkenis te overtuigen stelde Levola een gerechtelijke kaasproeverij voor (ik zie het helemaal voor me: opgestroopte toga’s, zak soepstengels en hop dippen maar). De rechter zag dit niet zo zitten en oordeelde dat om voor auteursrechtelijke bescherming in aanmerking te komen (los van de vraag of smaak überhaupt kan worden beschermd) Levola had moeten beschrijven (op papier wel te verstaan) wat de voor auteursrechtelijke bescherming in aanmerking komende vereiste elementen van de smaak van het product Heks’nkaas dan precies zijn.

Verder dipte – pardon, stipte – de rechter ook nog even aan dat auteursrecht op smaak best wat praktische problemen kan opleveren. En daar ben ik het nogal mee eens. Lees hier alle bizarre auteursrecht-op-smaak-taferelen.

Nu Levola heeft nagelaten de Heks’nkaas smaak te beschrijven was het antwoord op de vraag of smaak auteursrechtelijk kan worden beschermd nogal kort: ze beantwoordt de vraag, om proceseconomische redenen, niet. In zo’n smakelijke zaak best flauw toch?

Deze blog is geschreven door: Merel Teunissen